İŞTİRAK NAFAKASI

Eşler arasında evlilik birliğinin devamı çekilmez hale geldiğinde taraflar boşanmaya karar vermekte ve bu durumda müşterek çocukların masraflarının kime yükletilmesi gerektiği sorusu karşılarına çıkmaktadır. İştirak nafakası ergin olmayan çocuk için verilen nafakadır. Boşanma sonrası müşterek çocuğun velayeti kendisine bırakılan taraf ebeveyn olarak çocuğa bakma görevini fiilen üstlenmiş olacaktır. Diğer taraf ise velayeti kendisine bırakılan tarafın çocuk için yaptığı masraflara katlanma yükümlülüğü altına girecektir.

İştirak nafakası ile velayet kendisinde olmayan taraf müşterek çocuğun yiyecek, giyecek, barınma, sağlık, dinlenme, eğitim ve öğretim, harçlık, ulaşım gibi masraflarına katlanmak zorunda bırakılmış olacaktır. Hakimin iştirak nafakasına hükmedebilmesi için tarafların bu konuda bir talebinin olması gerekmemektedir. Zira ebeveynler müşterek çocuğun giderlerine gücü oranında katlanmak zorundadır bu sebeple hakim kendiliğinden iştirak nafakasına karar verir.

Ancak eğer müşterek çocukların velayeti kendisinde olan taraf ‘iştirak nafakasına hükmedilmesini istemiyorum’ şeklinde açık bir talepte bulunmuşsa bu halde mahkeme iştirak nafakasına hükmedemeyecektir. Zira konuya ilişkin Yargıtay ilamı da şu şekildedir:

“ Davacı kadın,30.05.2013 tarihli dilekçesinde tazminatlar ile kendisi ve çocuklar için takdir edilen nafakalardan vazgeçtiğini beyan etmiştir. Davacının bu beyanı kendi yararına hükmedilen yoksulluk nafakası ve tazminatlar ile velayetleri kendisinde bulunan müşterek çocuklar yararına hükmedilen iştirak nafakalarından feragat niteliğindedir. Davacı kadının tazminat ve nafaka istekleri ile ilgili feragat beyanı da göz önünde bulundurularak karar verilmek üzere hükmün bozulması gerekmiştir.” (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, 16.06.2014, E.2014/12665, K.2014/13466)

Nafakanın miktarı konusunda müşterek çocuğun velayeti kendisinde olan eş bir talepte bulunabilir. Bu halde hakim iştirak nafakası miktarını tayin ederken talep edilen miktarı aşamayacaktır. Yargıtay da bu hususa ilişkin istek aşılarak nafaka miktarına hükmedilemeyeceği görüşündedir. İlgili Yargıtay ilamı şu şekildedir:

“…. Davacı dava dilekçesinde velayetlerini talep ettiği küçükler Talha, Büşra ve Elif için ayrı ayrı yetmiş beş milyon lira aylık iştirak nafakası istemiştir. Talep aşılarak her çocuk için aylık yüz milyon lira iştirak nafakası takdiri doğru değildir. Ancak bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün nafaka miktarı ile ilgili bölümünün de düzeltilerek onanması yönüne gidilmiştir.” (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 16.06.2005, 6738-9388)

İştirak nafakası boşanma davasında talep edilmiş ise bu halde iştirak nafakasına hükmedilebilmesi için boşanma hükmünün kesinleşmesi gerekir. Boşanma davası reddedilmişse artık iştirak nafası verilemeyecektir. Çünkü iştirak nafakası, boşanma hükmünün fer’isi niteliğindedir. Boşanma kararı ile birlikte iştirak nafakası kararının verilmesi ana kuraldır. Ancak herhangi bir sebeple iştirak nafakası verilmemiş ise daha sonrasında açılacak bir dava ile istenmesi de mümkündür.

İştirak nafakası çocuğun ölümü , ergenliğe ulaşması, iştirak nafakasından feragat edilmesi hallerinde kendiliğinden ortadan kalkar. Bununla beraber istem üzerinde hakim tarafından verilecek bir kararla da iştirak nafakasının kaldırılması mümkündür.

    Velayet ve bununla beraber iştirak nafakası için boşanma avukatı İstanbul’dan hukuki destek alma zorunluluğu yoktur. Zira boşanma davasında dosyanın vekil ile takip zorunluluğu yoktur. Ancak bu hususa rağmen boşanma davası nasıl açılır, iştirak nafakasının miktarı neye göre belirlenir, velayet hakkı nasıl alınabilir gibi soruların cevabını en sağlıklı şekilde alabilmek için bir boşanma avukatı hukuki desteğine başvurmak yerinde bir karar olacaktır.